Απόσπασμα από το άρθρο μου"Το χαμένος μας Prestige. Το χρονικό μιας καταστροφής κι ενός βέτο. που δημοσιεύτηκε στο 5ο τεύχος του "Fresh Magazine" (Δεκέμβριος - Ιανουάριος 2005)
13 Νοεμβρίου 2002. Το ελληνόκτητο τάνκερ «Prestige», με σημαία των νήσων Μπαχάμες, πλέει ακυβέρνητο ανοιχτά των βορειοδυτικών ακτών της Ισπανίας. Μεταφέρει 77.000 τόνους αργού πετρελαίου από τη Λιθουανία με προορισμό τη Σιγκαπούρη.
19 Νοεμβρίου 2002. Σε απόσταση περίπου 250 χιλιομέτρων από τις ακτές τις Γαλικίας, το πλοίο κόβεται στα δύο και βυθίζεται, ενώ είχαν ήδη διαρρεύσει 3 - 4.000 τόνοι πετρελαίου από τις δεξαμενές του. Το υπόλοιπο φορτίο βυθίζεται σε βάθος 3500 μ. παραμένοντας ένας εν ενεργεία οικολογικός κίνδυνος.
Οι συνέπειες πολλές και μεγάλες. Για να κατανοήσουμε καλύτερα το μέγεθος της ρύπανσης, αξίζει να σημειώσουμε ότι υπολογίζεται ότι είναι αρκετό ένα λίτρο πετρελαίου για να ρυπάνει μια έκταση δύο ποδοσφαιρικών γηπέδων. Πέρα από τις επιπτώσεις στον τουρισμό και τη μόλυνση των θαλάσσιων ειδών με άμεση συνέπεια στην αλιεία, αποδέκτες αυτού του προβλήματος ήταν και τα εκατοντάδες θαλασσοπούλια, κορμοράνοι, γλάροι κ.α. των οποίων σημαντικός αριθμός ξεβράστηκε στις γαλλικές ακτές. Αν τα φτερά των πουλιών καλυφθούν με πετρελαιοειδή, τα πουλιά απειλούνται με θάνατο, ιδιαίτερα αν δεν μπορούν να πετάξουν για να βρουν τροφή. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της γαλλικής οργάνωσης Ligue Pour la Protection des Oiseaux (LPO Ομοσπονδία για την Προστασία των Πτηνών), ο συνολικός αριθμός των πουλιών που επλήγησαν από την πετρελαιοκηλίδα τον πρώτο μήνα μετά το ναυάγιο του Prestige, κυμαίνεται μεταξύ 20.000 και 40.000.
Όμως αυτό που φαίνεται δεν είναι πάντα και το πιο σοβαρό. Ακόμα και σε μικρές συγκεντρώσεις, τα πετρελαιοειδή είναι ικανά να επηρεάσουν την τροφική αλυσίδα, από τις προνύμφες και το πλαγκτόν έως τα ψάρια, τα πουλιά και τα οστρακοειδή. Αν έχουν δε τα πετρελαιοειδή απορροφηθεί απ' αυτά, τότε αποτελούν πλέον απειλή για την υγεία μας.
Το Prestige όπως αναφέραμε παραπάνω, μετέφερε 77.000 τόνους μαζούτ. Τίθεται λοιπόν το ερώτημα, πόσο πετρέλαιο υπάρχει ακόμη στα χωρικά ύδατα της Γαλικίας. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, μέσα του παραμένουν 14.000 τόνοι, ενώ σύμφωνα με τις ισπανικές αρχές διαλύθηκαν ή καθαρίστηκαν περίπου 43.000 τόνοι. Τι έχουν γίνει λοιπόν οι άλλοι 20.000 τόνοι; Ευρωβουλευτές και οικολογικές οργανώσεις εκφράζουν έντονα την ανησυχία τους για την σοβαρή απειλή που αποτελεί αυτή η ποσότητα για τις ακτές και το περιβάλλον.
Το ναυάγιο του «Prestige» μπορεί να ήταν το σοβαρότερο περιστατικό, αλλά δυστυχώς δεν ήταν το μοναδικό. Άλλα μεγάλα ατυχήματα ήταν αυτό του «Exxon Valdez», το 1989 με διαρροή 36.000 τόνων κοντά στις ακτές της Αλάσκα, το «Khark 5», που την ίδια χρονιά σκόρπισε 76.000 τόνους πετρελαίου ανοιχτά των ακτών του Μαρόκου, το «Haven», τον Απρίλη του 1991, με διαρροή 144.000 τόνων ανοιχτά της Γένοβας στην Ιταλία, το «Katina P» το 1992, με διαρροή 55.000 τόνων, 112 μίλια από το Durban, το «Aegean Sea», από το οποίο το Δεκέμβρη του 1992, έξω από τη La Coruña της Ισπανίας (σχετικά κοντά με το ναυάγιο του «Prestige») διέρρευσαν 83.000 τόνοι πετρελαίου. Και.. ο κατάλογος συνεχίζεται…
Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο βυθίζονται γύρω στα 230 πλοία, με απώλεια 1000 ζωές καθώς και τρομακτικές επιπτώσεις για το περιβάλλον.Και φυσικά μετά από κάθε ατύχημα, κανένας δεν είναι διατεθειμένος ν' αναλάβει ευθύνες, κι έτσι οδηγούμαστε σ' ένα αλαλούμ ανευθυνότητας με αποτέλεσμα να παίρνονται μετά δυσκολίας οι πρέπουσες αποφάσεις για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Στη περίπτωση του «Prestige», η ισπανική κυβέρνηση απέδωσε τα αίτια σε ευθύνες του πληρώματος, καθώς και στο ότι το δεξαμενόπλοιο δεν είχε διπλά τοιχώματα. Ενώ η «άλλη πλευρά» κατηγόρησε τις ισπανικές αρχές διότι δεν επέτρεψαν τον ελλιμενισμό του τάνκερ, κι απλώς προσπάθησαν με δύο ρυμουλκά να το απομακρύνουν από την ακτή.
Αποτελεί πάντως γεγονός, ότι παλιά δεξαμενόπλοια όπως το «Prestige» με μονό τοίχωμα ναυλώνονται σε χαμηλότερες τιμές και στη συνέχεια εκτελούν δρομολόγια αποφεύγοντας με έξυπνο τρόπο τους ελέγχους στα λιμάνια ανεφοδιασμού, ενώ μεταφέρουν το φορτίο τους σε περιοχές όπου το πετρέλαιο πωλείται πιο ακριβά (π.χ. Ασία αντί Ευρώπη) με αποτέλεσμα την αύξηση των κερδών. Είναι πολύ πιθανόν ότι αν το σκάφος είχε διπλό τοίχωμα, δεν θα χάνονταν ούτε το πετρέλαιο ούτε το ίδιο το σκάφος.
Αποτέλεσμα της θέσπισης της αμερικανικής νομοθεσίας για την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας, το 1990, μετά τα τραγικό ατύχημα του «Exxon Valdez», ήταν η απομάκρυνση των πιο επικίνδυνων σκαφών από τα αμερικάνικα νερά και η μεταφορά τους στ' ασιατικά και ευρωπαϊκά. Δυστυχώς, η Ελλάδα ήταν από εκείνα τα κράτη μέλη που μαζί με τις ναυτιλιακές επιχειρήσεις αντέδρασαν στο εκσυγχρονισμό της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας και την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος.
13 Νοεμβρίου 2002. Το ελληνόκτητο τάνκερ «Prestige», με σημαία των νήσων Μπαχάμες, πλέει ακυβέρνητο ανοιχτά των βορειοδυτικών ακτών της Ισπανίας. Μεταφέρει 77.000 τόνους αργού πετρελαίου από τη Λιθουανία με προορισμό τη Σιγκαπούρη.
19 Νοεμβρίου 2002. Σε απόσταση περίπου 250 χιλιομέτρων από τις ακτές τις Γαλικίας, το πλοίο κόβεται στα δύο και βυθίζεται, ενώ είχαν ήδη διαρρεύσει 3 - 4.000 τόνοι πετρελαίου από τις δεξαμενές του. Το υπόλοιπο φορτίο βυθίζεται σε βάθος 3500 μ. παραμένοντας ένας εν ενεργεία οικολογικός κίνδυνος.
Οι συνέπειες πολλές και μεγάλες. Για να κατανοήσουμε καλύτερα το μέγεθος της ρύπανσης, αξίζει να σημειώσουμε ότι υπολογίζεται ότι είναι αρκετό ένα λίτρο πετρελαίου για να ρυπάνει μια έκταση δύο ποδοσφαιρικών γηπέδων. Πέρα από τις επιπτώσεις στον τουρισμό και τη μόλυνση των θαλάσσιων ειδών με άμεση συνέπεια στην αλιεία, αποδέκτες αυτού του προβλήματος ήταν και τα εκατοντάδες θαλασσοπούλια, κορμοράνοι, γλάροι κ.α. των οποίων σημαντικός αριθμός ξεβράστηκε στις γαλλικές ακτές. Αν τα φτερά των πουλιών καλυφθούν με πετρελαιοειδή, τα πουλιά απειλούνται με θάνατο, ιδιαίτερα αν δεν μπορούν να πετάξουν για να βρουν τροφή. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της γαλλικής οργάνωσης Ligue Pour la Protection des Oiseaux (LPO Ομοσπονδία για την Προστασία των Πτηνών), ο συνολικός αριθμός των πουλιών που επλήγησαν από την πετρελαιοκηλίδα τον πρώτο μήνα μετά το ναυάγιο του Prestige, κυμαίνεται μεταξύ 20.000 και 40.000.
Όμως αυτό που φαίνεται δεν είναι πάντα και το πιο σοβαρό. Ακόμα και σε μικρές συγκεντρώσεις, τα πετρελαιοειδή είναι ικανά να επηρεάσουν την τροφική αλυσίδα, από τις προνύμφες και το πλαγκτόν έως τα ψάρια, τα πουλιά και τα οστρακοειδή. Αν έχουν δε τα πετρελαιοειδή απορροφηθεί απ' αυτά, τότε αποτελούν πλέον απειλή για την υγεία μας.
Το Prestige όπως αναφέραμε παραπάνω, μετέφερε 77.000 τόνους μαζούτ. Τίθεται λοιπόν το ερώτημα, πόσο πετρέλαιο υπάρχει ακόμη στα χωρικά ύδατα της Γαλικίας. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, μέσα του παραμένουν 14.000 τόνοι, ενώ σύμφωνα με τις ισπανικές αρχές διαλύθηκαν ή καθαρίστηκαν περίπου 43.000 τόνοι. Τι έχουν γίνει λοιπόν οι άλλοι 20.000 τόνοι; Ευρωβουλευτές και οικολογικές οργανώσεις εκφράζουν έντονα την ανησυχία τους για την σοβαρή απειλή που αποτελεί αυτή η ποσότητα για τις ακτές και το περιβάλλον.
Το ναυάγιο του «Prestige» μπορεί να ήταν το σοβαρότερο περιστατικό, αλλά δυστυχώς δεν ήταν το μοναδικό. Άλλα μεγάλα ατυχήματα ήταν αυτό του «Exxon Valdez», το 1989 με διαρροή 36.000 τόνων κοντά στις ακτές της Αλάσκα, το «Khark 5», που την ίδια χρονιά σκόρπισε 76.000 τόνους πετρελαίου ανοιχτά των ακτών του Μαρόκου, το «Haven», τον Απρίλη του 1991, με διαρροή 144.000 τόνων ανοιχτά της Γένοβας στην Ιταλία, το «Katina P» το 1992, με διαρροή 55.000 τόνων, 112 μίλια από το Durban, το «Aegean Sea», από το οποίο το Δεκέμβρη του 1992, έξω από τη La Coruña της Ισπανίας (σχετικά κοντά με το ναυάγιο του «Prestige») διέρρευσαν 83.000 τόνοι πετρελαίου. Και.. ο κατάλογος συνεχίζεται…
Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο βυθίζονται γύρω στα 230 πλοία, με απώλεια 1000 ζωές καθώς και τρομακτικές επιπτώσεις για το περιβάλλον.Και φυσικά μετά από κάθε ατύχημα, κανένας δεν είναι διατεθειμένος ν' αναλάβει ευθύνες, κι έτσι οδηγούμαστε σ' ένα αλαλούμ ανευθυνότητας με αποτέλεσμα να παίρνονται μετά δυσκολίας οι πρέπουσες αποφάσεις για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Στη περίπτωση του «Prestige», η ισπανική κυβέρνηση απέδωσε τα αίτια σε ευθύνες του πληρώματος, καθώς και στο ότι το δεξαμενόπλοιο δεν είχε διπλά τοιχώματα. Ενώ η «άλλη πλευρά» κατηγόρησε τις ισπανικές αρχές διότι δεν επέτρεψαν τον ελλιμενισμό του τάνκερ, κι απλώς προσπάθησαν με δύο ρυμουλκά να το απομακρύνουν από την ακτή.
Αποτελεί πάντως γεγονός, ότι παλιά δεξαμενόπλοια όπως το «Prestige» με μονό τοίχωμα ναυλώνονται σε χαμηλότερες τιμές και στη συνέχεια εκτελούν δρομολόγια αποφεύγοντας με έξυπνο τρόπο τους ελέγχους στα λιμάνια ανεφοδιασμού, ενώ μεταφέρουν το φορτίο τους σε περιοχές όπου το πετρέλαιο πωλείται πιο ακριβά (π.χ. Ασία αντί Ευρώπη) με αποτέλεσμα την αύξηση των κερδών. Είναι πολύ πιθανόν ότι αν το σκάφος είχε διπλό τοίχωμα, δεν θα χάνονταν ούτε το πετρέλαιο ούτε το ίδιο το σκάφος.Αποτέλεσμα της θέσπισης της αμερικανικής νομοθεσίας για την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας, το 1990, μετά τα τραγικό ατύχημα του «Exxon Valdez», ήταν η απομάκρυνση των πιο επικίνδυνων σκαφών από τα αμερικάνικα νερά και η μεταφορά τους στ' ασιατικά και ευρωπαϊκά. Δυστυχώς, η Ελλάδα ήταν από εκείνα τα κράτη μέλη που μαζί με τις ναυτιλιακές επιχειρήσεις αντέδρασαν στο εκσυγχρονισμό της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας και την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος.
0 σχόλια στο "Prestige: Μια θλιβερή επέτειος."
Δημοσίευση σχολίου